Βασίλης Σταρακάς: «Η Ιστορία του Παναιτωλικού μας» (9ο μέρος)

Γράφει ο Βασίλης Σταρακάς, παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Παναιτωλικού.

Στο προηγούμενο 8^ο μέρος «Η ιστορία του Παναιτωλικού μας» έγινε αναφορά με λεπτομέρειες στη μαραθώνια πορεία της προκριματικής φάσης του Νοτίου ομίλου της περιόδου 1954 – 55 όπου ο Παναιτωλικός κατέκτησε την πρώτη θέση και στη συνέχεια – την ίδια σεζόν – συμμετείχε στην τελική φάση του Πανελληνίου πρωταθλήματος που έλαβαν μέρος οι έξι κορυφαίες ομάδες της Ελλάδος. Τα αποτελέσματα της ομάδας μας από το πρωτάθλημα αυτό καθώς και οι συνθέσεις του Παναιτωλικού και των αντιπάλων του, οι σκόρερ, τα ονόματα του Δ.Σ. και του προπονητή, η ατμόσφαιρα που δημιουργούταν στο κατάμεστο από φιλάθλους γήπεδό μας, όπως και στην πόλη μας σε κάθε αγώνα, ο υποβιβασμός αλλά και ο πρώτος μηδενισμός του Παναιτωλικού και πολλά άλλα σημαντικά γεγονότα που αφορούν το σύλλογό μας τη σεζόν αυτή, μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να πληροφορηθεί στο προηγούμενο 8^ο μέρος.

Η επόμενη σεζόν 1955 – 56 ξεκίνησε με νέο Δ.Σ. αφού η επί τέσσερα χρόνια επιτυχημένη διοίκηση του Γιώργου Μπούκαρη αποχώρησε οικειοθελώς. Μετά από αρχαιρεσίες εκλέχθηκε πρόεδρος ο Λάμπρος Παπαβασιλείου – δικηγόρος – με άμεσους συνεργάτες τους Φαφούτη, Γεροβασίλη, Τζάνη, Αγγελόπουλο, Μαργαρίτη και άλλους. Προπονητής προσελήφθη ο Κώστας Ζιώγας, παλαίμαχος τερματοφύλακας του Παναθηναϊκού και του Απόλλωνα Αθηνών, ο οποίος την προηγούμενη περίοδο ήταν αντίπαλός μας αφού ήταν προπονητής του Ολυμπιακού Βόλου. Η παραμονή του όμως στον πάγκο του Παναιτωλικού ήταν σύντομη και στα τέλη Οκτωβρίου αντικαταστάθηκε από τον Αθηναίο Νίκο Δημητσάνα.

Το νέο πρωτάθλημα της περιόδου 1955 – 56 διατήρησε τα ίδια χαρακτηριστικά ως προς τη διοργάνωση με την προηγούμενη σεζόν. Ξεκίνησε δηλαδή με την πρώτη προκριματική φάση των ομάδων των τριών ιδρυτικών ενώσεων Αθηνών, Πειραιώς και Μακεδονίας. Συγχρόνως ξεκίνησε και η προκριματική φάση του Βορείου και του Νοτίου ομίλου, στον οποίο άνηκε και ο Παναιτωλικός. Οι ομάδες που είχε να αντιμετωπίσει σε αυτή την 1^η προκριματική φάση ο Παναιτωλικός, που η πρώτη θέση θα του έδινε το δικαίωμα να συνεχίσει στην επόμενη προημιτελική φάση, ήταν: Α.Ε. Μεσολογγίου – Παναιγιάλειος –Λευκός Αστήρ Αμαλιάδας και τρεις ομάδες από το νομό Ηλείας: ΑΕΚ – Εθνικός – Ηρακλής.

Σε αυτή την προκριματική φάση Παναιτωλικός και Παναιγιάλειος ισοβάθμησαν στην 1^η θέση με 33 βαθμούς και οδηγήθηκαν σε μπαράζ στην Πάτρα όπου ο Παναιτωλικός έχασε με 1 – 0. Οι μεταξύ τους αγώνες πρωταθλήματος είχαν λήξει με νίκη του Παναιγιαλείου στην έδρα του με 1 – 0 ενώ στο Αγρίνιο το σκορ είχε μείνεις το 1 – 1.

Τέλος λοιπόν η επίσημη σεζόν για τον Παναιτωλικό ο οποίος πήρε μέρος σε διάφορα τουρνουά με Πελοποννησιακές ομάδες. Απλώς για ενημέρωση αναφέρω ότι ο Παναιγιάλειος αποκλείστηκε στη συνέχεια από την πρωταθλήτρια Πατρών Παναχαϊκή, αλλά και η Παναχαϊκή με την σειρά της δεν προκρίθηκε στην ημιτελική φάση για το Πανελλήνιο, αφού στον όμιλο που ήταν και από τον οποίο προκρίνονταν δύο ομάδες, τις δύο πρώτες θέσεις πήραν ο Ολυμπιακός Πειραιώς και ο Εθνικός Πειραιώς.

Τη σεζόν αυτή ούτε από το Βόρειο όμιλο προκρίθηκε κάποια ομάδα για την τελική φάση, την ανάδειξη δηλαδή του Πρωταθλητή Ελλάδας, αφού και οι έξι ομάδες ήταν οι δύο πρώτες των ιδρυτριών ενώσεων (Αθηνών – Πειραιώς – Μακεδονίας).

Την χρονιά αυτή έκαναν ντεμπούτο στην ομάδα μας, ένας εξαίρετος ακραίος επιθετικός, ο Κώστας Τασούλης (γεν. 1938) όπως και ο Πάνος Τεμεκονίδης ( γεν 1938 – πέθανε πρόσφατα στις 13/11/23), χαφ με τεράστιες δυνάμεις (αργότερα έγιναν συμπαίκτες μου). Ντεμπούτο επίσης έκανε και ο Παύλος Κουκίδης.

Τη σεζόν αυτή ο Παναιτωλικός έκανε και την πρώτη μεταγραφή μη Αιτωλοακαρνάνα ποδοσφαιριστή. Ήταν ο σκληροτράχηλος ακραίος αμυντικός Δημήτρης Αυγερινός με καταγωγή από την Καβάλα. Η μεταγραφή του έγινε από ομάδα του Πειραιά και για αυτό έγινε πασίγνωστος στην οικογένεια του Παναιτωλικού με το παρατσούκλι «Πειραιώτης», ο οποίος εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Αγρίνιο.

Με την ίδια διοίκηση – Λάμπρου Παπαβασιλείου – και τον ίδιο προπονητή – Νίκο Δημητσάνα – συνέχισε η ομάδα μας και τη νέα ποδοσφαιρική περίοδο 1956 – 57. Με το ξεκίνημα της προετοιμασίας υπήρξε ένας ιδιαίτερος ενθουσιασμός από τους πολυπληθείς φιλάθλους μας αλλά και πίστη από τους παίχτες για μια δεύτερη συμμετοχή μας στο Πανελλήνιο, πίστη η οποία πήγαζε από την απόφαση της ΕΠΟ να αυξήσει τις ομάδες που θα διεκδικούσαν το Πανελλήνιο πρωτάθλημα από την επόμενη περίοδο από 6 σε 10. Μια καλή ομάδα όπως ο Παναιτωλικός θα διεκδικούσε τουλάχιστον μέχρι την τελευταία ημιτελική φάση την είσοδό της στο κορυφαίο τη τάξει πρωτάθλημα.

Νέα ταλαντούχα παιδιά στελέχωσαν την ομάδα: Ανδρέας Γιαννόπουλος (1937) – Λάμπρος Γκίκας – Γιώργος Δούκας (1940) – Γιάννης Δρόσος (1934) – Γιάννης Σκαρτσάρης – Δημήτρης Παπαϊωάννου (αργότερα όλοι τους υπήρξαν συμπαίκτες μου).

Εδώ να κάνω μια διευκρίνηση: όταν λέμε ξεκινούσε η προετοιμασία κάποιας περιόδου του Παναιτωλικού, μη φανταστεί κανείς ότι αυτή γινότανε στο Καρπενήσι ή στο χιονοδρομικό κέντρο στα τρία – πέντε πηγάδια της Νάουσας που έχει υψόμετρο κοντά στα δύο χιλιόμετρα και πήγαιναν κάποιες ομάδες του κέντρου. Η δική μας προετοιμασία γίνονταν στο γήπεδό μας με θερμοκρασίες… Αγρινίου, πότε 40^ο πότε λίγο πιο κάτω. Μέχρι και τα δικά μου χρόνια η προετοιμασία στο γήπεδό μας γίνονταν με κάποιες επισκέψεις στο πάρκο ή το δασύλλιο του Αγίου Χριστοφόρου, μόνο όμως για φυσική κατάσταση καθώς το έδαφος ήταν ακατάλληλο για ασκήσεις με την μπάλα. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι και τη σεζόν 1974 – 75 όπου ανεβήκαμε στην Α’ Εθνική.

Από αριστερά όρθιοι: Τζάνης, Καλύβας, Πατσάς, Παπαδόπουλος (Γάλλος), Ροσελίνι (προπονητής), Ρόκκος, Αυγερινός, Γιαννόπουλος, Μπαρχαμπάς.

Καθήμενοι από αριστερά: Μήτσου, Τασούλης, Τεμεκονίδης, Μπάθας Χ.

Ξαπλωμένος ο Χρήστος Τσακούμης.

Ερχόμαστε όμως στους αγώνες της 1^ης προκριματικής φάσης της περιόδου 1956 – 57. Ο Παναιτωλικός είχε να αντιμετωπίσει τις ίδιες ομάδες που είχε ο όμιλός του και την προηγούμενη σεζόν, με πιο ανταγωνιστική τον Παναιγιάλειο, τις τύχες του οποίου είχε αναλάβει εκείνη τη χρονιά ένας Βολιώτης τη καταγωγή με το όνομα Αστέριος Μπέλλας. Αυτός απευθύνθηκε κυρίως στους τοπικούς σταφιδέμπορους και με τη συνεχή οικονομική ενίσχυση που του παρείχαν ξεκίνησε να φέρνει σπουδαίους παίκτες στην ομάδα με μεταγραφές. Ο Παναιγιάλειος στη συνέχεια ήταν δικό του δημιούργημα και το όνομά του αποτελεί ακόμα σύμβολο για το σωματείο.

Ο Μπέλλας ήταν ο πρώτος Έλληνας παράγοντας που καθιέρωσε μισθούς και πριμ στους παίκτες. Για αυτό οι Έλληνες φίλαθλοι αποκαλούσαν τους παίκτες του Παναιγιαλείου «Οι Μισθοφόροι» και «Οι Πασάδες του Αιγίου». Σχεδόν όλοι οι παίκτες της Αιγιώτικης ομάδας ήταν από μεταγραφές σωματείων Α’ Εθνικής του κέντρου.

Ο Παναιγιάλειος από τη σεζόν 1959 – 60 έως και την 1967 – 68 είχε μια σταθερή θέση στο πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής. Τη χρονιά όμως αυτή, οι πραξικοπηματίες καθαίρεσαν τον Μπέλλο από τη διοίκηση του σωματείου και έτσι άρχισε η πτώση του (Τον συλλάβανε καθώς έδινε συνδρομές στην παράνομη – τότε – ΕΔΑ).

Γυρίζω όμως στην πρώτη προκριματική φάση της περιόδου 1956 – 57. Ο Παναιγιάλειος πήρε πάλι την πρώτη θέση με 34 βαθμούς ενώ ο δεύτερος Παναιτωλικός συγκέντρωσε 33. Οι μεταξύ μας αγώνες, έληξαν με νίκη της ομάδας του Αιγίου στην έδρα τους με 3-0 ενώ στο Αγρίνιο ο αγώνας έληξε 1-1. Φιλικοί αγώνες λοιπόν στη συνέχεια της σεζόν για την ομάδα μας.

Ο Παναιτωλικός όμως ήταν ένα ιδιαίτερα ζωντανό σωματείο. Οι ενδιαφέρουσες κοινωνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις από τον σύλλογο Κυριών – για τον οποίο έχω μιλήσει στα προηγούμενα – που σε στενή συνεργασία με το Δ.Σ. του Παναιτωλικού και τους δασκάλους των νυκτερινών σχολών, δεν σταματούσαν όλη τη χρονιά να προσφέρουν διασκέδαση και ψυχαγωγία στους κατοίκους της πόλης με τις πολλές εκδηλώσεις που προγραμμάτιζαν. Κορυφαία όλων, ο ετήσιος χορός κάθε 9 Μαρτίου, ημερομηνία ίδρυσης του Παναιτωλικού. Τα έσοδα φυσικά υπέρ των αναγκών των νυκτερινών σχολών.

Επιστρέφω όμως στη σεζόν 1956 – 57 που ο Παναιγιάλειος πήρε την πρώτη θέση στην προκριματική φάση αλλά στη συνέχεια αποκλείστηκε από την Παναχαϊκή, η οποία στη συνέχεια αποκλείστηκε από τον Παναργειακό ο οποίος πήρε μέρος στο Πανελλήνιο.

Τη σεζόν αυτή – 1956-57 – φόρεσε για πρώτη φορά την κίτρινη φανέλα ένας από τους κορυφαίους ακραίους αμυντικούς μας, ο Αριστείδης – Άρης – Μπαρχαμπάς (1937). Με τον Άρη υπήρξαμε συμπαίκτες από την αρχή της δεκαετίας του 1960 έως και τα μισά του 1967 όταν και συνελήφθη μαζί με τον άλλο συμπαίκτη μας Βασίλη Μήτσου (1934) από το Απριλιανό καθεστώς για αντιστασιακή δράση. Ήταν στην ίδια παράνομη οργάνωση και πέρασαν στρατοδικείο στην Τρίπολη.

Έκαναν επίσης ντεμπούτο τη σεζόν αυτή οι πολύ καλοί επιθετικοί Γιάννης Καμποσιώρας (1939) και Σπύρος Νικολάου (1939) με το παρατσούκλι «ψείρας» (αργότερα και αυτοί έγιναν συμπαίκτες μου). Ακόμη, ντεμπούτο έκαναν οι Γιώργος Βλάχος, Κοσμάς Χρίστος, Σαπλαούρας Γιώργος και ο τερματοφύλακας Γιώργος Νταραντούμης.

Στα ενδιαφέροντα της σεζόν αυτής, η προσωπική διάκριση του «Μέγα» ποδοσφαιριστή του Παναιτωλικού Βασίλη Μήτσου (1934) ο οποίος αγωνίστηκε με την Εθνική μας ομάδα νέων στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα που έγινε στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας (λεπτομέρειες στη βιογραφία του).

Αποστολή του της ομάδας του Παναιτωλικού, μαζί με το διοικητικό συμβούλιο, για εκτός έδρας αγώνα, το 1959.

Η άσχημη πορεία του Παναιτωλικού συνεχίστηκε και τη επόμενη σεζόν 1957 – 58 όπου είχαμε αλλαγή Δ.Σ. και προπονητή. Πρόεδρος ανέλαβε ο Αγρινιώτης ξυλέμπορος και παλαίμαχος τερματοφύλακας Βασίλης Καραθανάσης και προπονητής ο Αθηναίος Δημήτρης Τζαμτζής. Νέα πρόσωπα που φόρεσαν την κίτρινη φανέλα ήταν: Οι επιθετικοί Φώτης Στούμπος, Πατσάς Πάνος, ο αμυντικός Ηλίας Μέντζος και ο τερματοφύλακας Νίκος Μπαζίνης.

Όπως έχω ξαναγράψει, για να μεταφέρω πιστά και αντικειμενικά την ιστορία ενός τόσο σημαντικού συλλόγου, του Παναιτωλικού, που σε λίγο κλείνει έναν αιώνα ύπαρξης, δεν παραθέτω μόνο τα δικά μου βιώματα 67 χρόνων – μέχρι σήμερα το 2023 – που ξεκίνησαν από την ηλικία των 13 χρονών όταν υπέγραψα δελτίο, και από τότε είμαι δίπλα του και τον υπηρετώ από διάφορα πόστα, αλλά κατέφυγα και σε άλλες έγκυρες πηγές, όπως είναι τα αρχεία του ερασιτέχνη της ΠΑΕ, των νυχτερινών σχολών, αρχεία αθλητικών εφημερίδων του κέντρου, της Παναιτωλικής, της ΕΠΣ Πατρών, συνεντεύξεις παλαίμαχων και συμπαικτών μου αλλά και φιλάθλων μας.

Εδώ θα πρέπει να αναφέρω την πολύτιμη βοήθεια των συνομήλικων φίλων και συμπαικτών μου Θεόφιλου – Λαλάκη – Ντόκα (1944) και Δημήτρη Μπάθα (1944). Βαθιά η γνώση τους για την ιστορία και την πορεία του Παναιτωλικού αφού και οι τρεις μας έχουμε συνδέσει στενά το όνομά μας με τον φιλεκπαιδευτικό σύλλογο.

Γυρίζω όμως στη σεζόν 1957 – 58 που στόχος του νέου Δ.Σ. με επικεφαλής τον Βασίλη Καραθανάση και του νέου προπονητή Δημήτρη Τζαμτζή ήταν μια δεύτερη συμμετοχή στο Πανελλήνιο. Δυστυχώς οι στόχοι και τα όνειρα παρέμειναν όνειρα αφού ο Παναιτωλικός τη σεζόν αυτή έκανε τη χειρότερη του εμφάνιση καταλήγοντας στην 4^η θέση του ομίλου της 1^ης προκριματικής φάσης πίσω ακόμη και από την ΑΕΜ. Απογοήτευση και αυτή η σεζόν. Πολλοί φίλαθλοι απέδωσαν αυτή την πρωτοφανή αποτυχία στην απουσία του Βασίλη Μήτσου που από το τέλος της προηγούμενης σεζόν μεταγράφηκε στον Ολυμπιακό Πειραιώς.

Αφήνουμε αυτή την αποτυχημένη περίοδο που δεν έχει να μας προσφέρει κάτι το αγωνιστικό και πάμε στην επόμενη, 1958 – 59, όπου η ΕΠΟ αποφάσισε ότι από την επόμενη σεζόν 1959 – 60 θα άλλαζε η δομή του Ελληνικού ποδοσφαίρου με την καθιέρωση μόνιμης Α’ και Β’ Εθνικής κατηγορίας, όπως και στο εξωτερικό. Η δημιουργία των δύο μόνιμων κατηγοριών ήταν απαίτηση και της ΟΥΕΦΑ ενώ παράλληλα η Γ.Γ. Αθλητισμού είχε αποφασίσει ότι με την έναρξη των πρωταθλημάτων Α’ και Β’ Εθνικής να λειτουργήσει το ΠΡΟ ΠΟ, από το οποίο προσδοκούσε πολλά κέρδη, ένα ποσοστό από τα οποία θα διατίθετο στον Ελληνικό Αθλητισμό για τη βελτίωση των γηπέδων, αλλά και για προώθηση έργων αθλητικής υποδομής.

Πρόεδρος του Παναιτωλικού τη σεζόν 1958 – 59 παρέμεινε ο Βασίλης Καραθανάσης ενώ προπονητής προσελήφθη ένας καταξιωμένος παλαίμαχος και συμπαίκτης του προέδρου, ο Αγρινιώτης Χρίστος Παπαϊωάννου – Στραμπούλας. Ντεμπούτο τη σεζόν αυτή έκανε ο κορυφαίος ακραίος κυνηγός όλων των εποχών, ο 17χρονος Νίκος Κουτσογιάννης (1940) – κανονικά Κουτσογιάννος – θρυλική μορφή της ομάδας μας. Πολλά θα διαβάσετε αργότερα στη βιογραφία του.

Παράλληλα με το ξεκίνημα του μεγάλου Κουτσογιάννη είχαμε και μια πολύ μεγάλη απώλεια, αυτή του αμυντικού μας στυλοβάτη Αριστείδη Μπαρχαμπά, που πήρε μεταγραφή για τον Παναθηναϊκό. Ο Βασίλης Μήτσου που επέστρεψε από τον Ολυμπιακό, γιατί όπως δήλωσε αηδίασε από τις… κλίκες προϊδέασε τον Αριστείδη ότι στα σωματεία του κέντρου επικρατούσαν άλλα… ήθη και έθιμα.

Συνεχίζω όμως τη σεζόν 1958 – 59 που με το ξεκίνημα η ομάδα είχε άσχημα αποτελέσματα – ήττες εκτός με Παναιγιάλειο και ΑΕΜ, όπως και ισοπαλία εντός με την Α.Ε. Αιγίου – και κινδύνευε να μείνει έξω από τις εθνικές κατηγορίες που η ΕΠΟ είχε εξαγγείλει για την επόμενη περίοδο. Εάν δεν έπαιρνε μια καλή θέση – πρώτη η δεύτερη – στο πρωτάθλημα Νοτίου Ομίλου ο Παναιτωλικός, ο οποίος είχε τις περισσότερες διακρίσεις τα τελευταία χρόνια από όλες τις ομάδες της ΕΠΣ Πατρών, αντιμετώπιζε τον κίνδυνο να μείνει στην τοπική κατηγορία.

Στα μέσα λοιπόν της περιόδου, έγινε αντικατάσταση του προπονητή με τον Ιταλό Λουίτζι Ροσελίνι – με καταγωγή από την Πίζα – διεθνή παίκτη της Μίλαν και απόφοιτο της περίφημης Ιταλικής σχολής ποδοσφαίρου Conversiano. Όπως αποδείχθηκε, ο Luigi ήταν μια ποδοσφαιρική εγκυκλοπαίδεια, μια προπονητική αυθεντία, δάσκαλος και παιδαγωγός συγχρόνως, μια πολυτέλεια για μια επαρχιακή ομάδα.

Τις σχεδόν δύο σεζόν που έμεινε στον Παναιτωλικό έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και για τα παιδικά τμήματα τα οποία ο ίδιος συγκρότησε. Εκτός από τις τέσσερις προπονήσεις που κάναμε εμείς οι μικροί κάθε εβδομάδα, πριν από κάθε εντός έδρας αγώνα της ομάδας, μας χώριζε σε «κίτρινους» και «μπλε» και παίζαμε μεταξύ μας δίτερμα, σε μια μαγική για την ηλικία μας ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν οι φίλαθλοί μας αναμένοντας τον αγώνα της αντρικής ομάδας.

Θυμάμαι κάποια λόγια του Luigi από ομιλίες του στα αποδυτήρια που μας τα μετέφραζε ο Αγρινιώτης διερμηνέας του με σπουδές στην Ιταλία Ανδρέας Παπαγιάννης: «Σας ξεχώρισα στις αλάνες που παίζατε για το ταλέντο σας. Τους αγώνες όμως τους κερδίζει το ομαδικό πνεύμα. Να θυμάστε ότι με ένα μόνο δάκτυλο δεν μπορείς να σηκώσεις ούτε ένα βότσαλο».

Με την καθοδήγηση λοιπόν του Luigi τη σεζόν αυτή, 1958 – 59, ο Παναιτωλικός παρά το άσχημο ξεκίνημα πήρε τη δεύτερη θέση πίσω από τον Παναιγιάλειο, ο οποίος την επόμενη σεζόν πήρε μέρος στην Α’ Εθνική ενώ ο Παναιτωλικός στην Β’.

Στο επόμενο:

1) Η πορεία του Παναιτωλικού στη Β Εθνική 1959 – 60,
2) Ο 2^ος μηδενισμός του Παναιτωλικού.

Διαβάστε το 1^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 2^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 3^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 4^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 5^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 6^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 7^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 8^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 10^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 11^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 12^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 13^ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 14^ο μέρος ΕΔΩ.