Γράφει ο Βασίλης Σταρακάς, παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Παναιτωλικού.
Όπως είδαμε στο προηγούμενο 10ο μέρος «Η ιστορία του Παναιτωλικού μας» η ομάδα τη σεζόν 1959-60 μηδενίστηκε για 2η φορά στην ιστορία της σε αγώνα πρωταθλήματος με τον Ατρόμητο Πειραιώς στο στάδιο «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Είδαμε επίσης με ποιον τρόπο, την επόμενη σεζόν 1960-61, εντελώς αυθαίρετα και αιφνιδιαστικά η ΕΠΣ Πατρών άλλαξε το σύστημα πρόκρισης – εν άγνοια της ΕΠΟ; – για τη συμμετοχή των ομάδων στη δοκιμαστική Β’ Εθνική που ξεκινούσε τον επόμενο μήνα, και τη θέση του Παναιτωλικού που είχε προκριθεί πανηγυρικά και μάλιστα πρώτος στον όμιλό του, πήρε η Θύελλα Πατρών.
Τώρα προχωράμε στην επόμενη σεζόν 1961-62. Ο Βασίλης Καραθανάσης παρέμεινε στην προεδρία του Παναιτωλικού και ο Βασίλης Κοσκινάς αντικατέστησε τον Ιταλό προπονητή Luigi Rossellini, που απογοητευμένος από το ποδοσφαιρικό παρασκήνιο έλυσε – φιλικά – τη συνεργασία του και αναχώρησε για την πατρίδα του.
Στο ξεκίνημα λοιπόν αυτής της ποδοσφαιρικής περιόδου, η ΕΠΟ εφάρμοσε ένα σύστημα τριών φάσεων για την άνοδο μιας ομάδας πρώτα στην – μόνιμη – Β’ Εθνική και στη συνέχεια στην Α’ Εθνική της επόμενης σεζόν, 1962-63, το οποίο σύστημα ήταν ιδιαίτερα περίπλοκο.
Η πρώτη φάση ξεκίνησε με προκριματικούς αγώνες των ομάδων των ενώσεων ποδοσφαιρικών σωματείων, εκτός φυσικά των ομάδων της Α’ Εθνικής, για τις οποίες για Τρίτη συνεχόμενη σεζόν το πρωτάθλημα διεξάγονταν απρόσκοπτα. Από αυτή την πρώτη φάση, που την ευθύνη διεξαγωγής είχαν οι τοπικές ενώσεις, προκρίθηκαν για τη δεύτερη 74 ομάδες. Η δεύτερη τώρα φάση πέρασε στον έλεγχο της ΕΠΟ η οποία χώρισε τις ομάδες αυτές με γεωγραφικά κριτήρια – για να περιοριστούν τα έξοδα μετακίνησης – σε 2 τομείς, τον Βόρειο και τον Νότιο. Ο κάθε τομέας είχε από 5 ομίλους οι οποίοι δεν είχαν τον ίδιο αριθμό ομάδων, άλλος 7, άλλος 8 και άλλος 9 ομάδες.
Οι 10 πρωταθλήτριες ομάδες των ομίλων αυτών, του Βόρειου και Νότιου τομέα, πέρασαν στην 3η φάση, στην οποία η ΕΠΟ τις χώρισε, πάλι με γεωγραφικά κριτήρια, σε 2 ομίλους, Νότιο και Βόρειο, με 5 ομάδες στον κάθε όμιλο. Οι δύο πρωταθλήτριες θα κέρδιζαν την άνοδό τους στην Α’ Εθνική της επόμενης περιόδου 1962-63 (Από τον Νότιο ανέβηκε τελικά ο Παναιγιάλειος που είχε υποβιβασθεί την προηγούμενη σεζόν, και από τον Βόρειο ο Πιερικός).
Οι υπόλοιπες 8 ομάδες – 4 από τον Νότιο και 4 από τον Βόρειο όμιλο της τελικής 3ης φάσης – θα ήταν οι πρώτες που θα κέρδιζαν τη συμμετοχή τους στη μόνιμη Β’ Εθνική της επόμενης σεζόν 1962-63. Προκρίθηκαν βέβαια και άλλες ομάδες για τη Β’ Εθνική της επόμενης περιόδου, ανάλογα με τη θέση που πήραν στο πρωτάθλημα της Β’ φάσης, σύμφωνα με την προκήρυξη της ΕΠΟ.
Ας παρακολουθήσουμε όμως τη δράση του Παναιτωλικού στις δύο φάσεις που πήρε τελικά μέρος τη σεζόν 1961-62. Στην πρώτη φάση που ξεκίνησε με προκριματικούς αγώνες του τοπικού πρωταθλήματος που διοργάνωσε η ΕΠΣ Πατρών, ο Παναιτωλικός και ο Παναιγιάλειος που ήταν στον ίδιο όμιλο ισοβάθμησαν στην 1η θέση με 32 βαθμούς. Και οι δύο ομάδες προκρίθηκαν για την 2η φάση. Λόγω ισοβαθμίας όμως έγινε αγώνας μπαράζ στο γήπεδο της Παναχαϊκής για την ανάδειξη του πρωταθλητή της ΕΠΣ Πατρών. Ο Παναιτωλικός μετά από επιβλητική εμφάνιση ενώπιων χιλιάδων θεατών επικράτησε του Αιγίου με σκορ 2-0. Και τα δύο γκολ σημείωσε ο Βασίλης Μήτσου.
Στη δεύτερη τώρα φάση Παναιτωλικός και Παναιγιάλειος τοποθετήθηκαν στον Δ’ Όμιλο του Νοτίου τομέα, ο οποίος είχε 8 ομάδες. Οι καλύτερες, εκτός του Παναιτωλικού και του Παναιγιάλειου, ήταν ο Λεβαδειακός, η Παναχαϊκή, ο Πατραϊκός και ο Ολυμπιακός Χαλκίδας.
Με το ξεκίνημα των αγώνων, στη βαθμολογία του ομίλου τέθηκε επικεφαλής ο Παναιγιάλειος, με μικρή διαφορά από τον Παναιτωλικό και τον Λεβαδειακό. Στα μισά του 2ου γύρου, ο Παναιτωλικός αγωνίζονταν εντός έδρας με τον Ολυμπιακό Χαλκίδας (πρώτος αγώνας 1-1, το γκολ ο Δούκας με κεφαλιά). Στη βαθμολογία μέχρι τότε, προηγούταν ο Παναιγιάλειος, ακολουθούσε με 2 βαθμούς λιγότερους ο Λεβαδειακός, και 2 βαθμούς πιο πίσω από τον Λεβαδειακό ήταν ο Παναιτωλικός τρίτος.
Την παραμονή του αγώνα – Σάββατο 31/3/62 – ο προπονητής μας Βασίλης Κοσκινάς, στην αποστολή η οποία αποσύρθηκε στο ξενοδοχείο «Εθνικόν», ιδιοκτησίας των αδερφών Σταυρόπουλου, το οποίο βρίσκονταν Παπαστράτου 3, κάλεσε και τρεις παίκτες, αναπληρωματικούς μέχρι τότε, μην συμβεί κάτι απρόοπτο και απουσιάσει κάποιος βασικός, αφού ήταν αμφίβολη η συμμετοχή του τραυματία Βασίλη Ρόκου – με το ψευδώνυμο Κοϊνης – που ταλαιπωρούταν από ένα διάστρεμμα. Επίσης, δυσκολία παρουσίαζε ο στρατεύσιμος Γιάννης Δρόσος να πάρει άδεια, καθώς η μονάδα του ήταν σε επιφυλακή, αλλά και πρόβλημα μικροτραυματισμού παρουσίαζε και ο βασικός μας τερματοφύλακας Δημήτρης Κωστόπουλος.
Οι τρεις νέοι που συμπλήρωσαν την αποστολή ήταν οι Δημήτρης Μπάθας, Βασίλης Σταρακάς και ο τερματοφύλακας Θεόφιλος – Λαλάκης – Ντόκας (Ο κατά πέντε χρόνια μεγαλύτερος από τον Ντόκα σε ηλικία τερματοφύλακάς μας Κώστας Καλύβας αγωνίζονταν για δεύτερη σεζόν στον Ηρακλή Λάρισας, στον οποίο είχε παραχωρηθεί από τον Παναιτωλικό με υποσχετική για το διάστημα της διετούς στρατιωτικής του θητείας).
Την ημέρα του αγώνα – Κυριακή 1η Απριλίου 1962 – φτάνοντας η αποστολή στο γήπεδο τουλάχιστον μιάμιση ώρα πριν τον αγώνα, αντικρύσαμε τη συνηθισμένη μεγάλη σε όγκο κινητοποίηση των φιλάθλων μας. Για μια ακόμα φορά, ο λαός του Παναιτωλικού της πόλης του Αγρινίου και της ευρύτερης περιφέρειας, έδινε το ηχηρό παρών για την τόνωση του ηθικού των παικτών που σε λίγο θα αντιμετώπιζαν ένα δύσκολο αντίπαλο. Ο Δρόσος ήταν παρών όπως και ο Ρόκος που υπό την παρακολούθηση του γιατρού της ομάδας Λευτέρη Κόκα έκανε κάποια τεστ στο τραυματισμένο του πόδι μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Επίσης ήταν απολύτως υγιής και ο Κωστόπουλος.
Σε λίγο ο προπονητής μας ανακοίνωσε την εντεκάδα – δεν υπήρχαν ακόμη αλλαγές. Εμείς οι πιο νέοι της αποστολής ευχηθήκαμε καλή επιτυχία και κατευθυνθήκαμε προς τους πάγκους – καθίσματα – στην πλευρά των ευκάλυπτων (σήμερα κοντά στον πάγκο των φιλοξενούμενων).
Περνώντας από το κυλικείο του Μήτσου Καρύτσα που ήταν πίσω από το τέρμα – σήμερα η εξέδρα της Θύρας 6 – πήραμε από ένα παγωτό. Δεν προλάβαμε να καθίσουμε και από τα μεγάφωνα του γηπέδου, ακούγεται το εξής: «Παρακαλούνται να έρθουν γρήγορα στα αποδυτήρια οι ποδοσφαιριστές Δημήτρης Μπάθας και Βασίλης Σταρακάς». Μας ξάφνιασε αυτή η πρόσκληση, ανεβήκαμε τα συρματοπλέγματα, πηδήσαμε μέσα στον αγωνιστικό χώρο και φτάσαμε γρήγορα στα αποδυτήρια.
Εκεί μας περίμενε ο προπονητής μας Βασίλης Κοσκινάς, αρκετά προβληματισμένος, αφού τελικά ο Βασίλης Ρόκος δεν είχε καταφέρει να ξεπεράσει τον τραυματισμό του. Μας είπε δυο κουβέντες στα γρήγορα, πως έχει και στους δυο μας την ίδια εμπιστοσύνη στις ποδοσφαιρικές μας ικανότητες, και έδωσε τη φανέλα με το νούμερο 9 στον Μπάθα που θα ξεκινούσε έξω αριστερά. Ο κλασικός έξω αριστερά Χρίστος – Τάκης – Μπάθας θα αγωνίζονταν φορ στη θέση του Ρόκου.
Έτσι λοιπόν η ενδεκάδα διαμορφώθηκε ως εξής: 1 Κωστόπουλος, 2 Δούκας, 3 Παναγιωτίδης, 4 Γιαννόπουλος, 5 Δρόσος, 6 Τεμεκονίδης, 7 Κουτσογιάννης, 8 Μήτσου, 9 Μπάθας Δ., 10 Παπαδόπουλος, 11 Μπάθας Χ. (Οι Μπάθας Χρίστος και Δημήτρης είχαν μόνο απλή συνωνυμία).
Στο σημείο αυτό, για ενημέρωση των νέων σε ηλικία κάνω μια μικρή αναφορά σε κάποιους κανονισμούς που ίσχυαν τα χρόνια εκείνα. Η αρίθμηση των ποδοσφαιριστών τότε που έπαιρναν μέρος σε έναν αγώνα ήταν υποχρεωτική από το νούμερο 1 έως και το 11 (Είπαμε πως δεν υπήρχαν αλλαγές). Υποχρεωτικό ήταν επίσης ο τερματοφύλακας να φορά τον αριθμό 1. Τα άλλα 10 νούμερα της ενδεκάδας αποτελούσαν επιλογή του προπονητή ανάλογα το σύστημα ή την τακτική που εφάρμοζε. Όμως είχε καθιερωθεί σχεδόν από όλους τους προπονητές, τα μικρά νούμερα (2,3,4,5) να ξεκινούν από τις κλασικές αμυντικές θέσεις σε συνέχεια του τερματοφύλακα. Το νούμερο 5 το έφερε ο λίμπερο της ομάδας, ο οποίος διάβαζε όλο το παιγνίδι και κάλυπτε έγκαιρα τα λάθη και τις αδυναμίες των αμυντικών.
Τα νούμερα 6 και 8 ήταν οι συνδετικοί κρίκοι άμυνας και επίθεσης, τα «χαφ», ή κατά τον προπονητή Καρποδίνη οι «σύρτες». Τα νούμερα 7 και 11 φορούσαν οι ακραίοι επιθετικοί ενώ το νούμερο 9 είχε ο κλασικός φορ που συνήθως ήταν και ο πρώτος σκόρερ της ομάδας. Τέλος, το νούμερο 10 φορούσε ο πιο προικισμένος παίκτης. Δημοφιλή για τους ποδοσφαιριστές ήταν τα νούμερα 1-5-9-10. Έστω και άτυπα, τότε η θέση ενός βασικού ποδοσφαιριστή συνδέονταν με έναν από αυτούς τους 11 αριθμούς.
Σήμερα τα νούμερα ξεκινούν από το 1 και καταλήγουν στο 99. Η μόνη δέσμευση που υπάρχει, είναι ότι με το νούμερο που θα ξεκινήσει τη σεζόν ένας ποδοσφαιριστής, με το ίδιο υποχρεούται να την τελειώσει. Σήμερα μια ομάδα έχει τη δυνατότητα να κάνει από μία έως πέντε αλλαγές σε έναν αγώνα, ανάλογα με την κρίση του προπονητή της.
Γυρίζω όμως στον αγώνα με τον Ολυμπιακό Χαλκίδας, με το απρόβλεπτο φινάλε. Δεν είχαν περάσει ακόμα 10 λεπτά από την έναρξη του κρίσιμου αυτού αγώνα, και σε μια διείσδυση του Μήτσου Μπάθα κοντά στην πλάγια γραμμή δέχεται ένα δολοφονικό τάκλιν από έναν «σεσημασμένο» σκληροτράχηλο μπακ της Χαλκίδας, που τον πετά κυριολεκτικά στα συρματοπλέγματα, δίπλα από τον πάγκο των φιλοξενούμενων οι οποίοι πετάχτηκαν έντρομοι από τις θέσεις τους για να του προσφέρουν κάποια βοήθεια.
Σαν ελατήρια οι 7 χιλιάδες φίλαθλοι, με πρωτοστάτες τους σκληροπυρηνικούς της μικρής εξέδρας, πετάχτηκαν όρθιοι δημιουργώντας μια εκρηκτική ατμόσφαιρα σε βάρος του διαιτητή, ζητώντας την αποβολή του αμυντικού για το οφθαλμοφανέστατο και εκ προθέσεως αντιαθλητικό και βάναυσο χτύπημα. Να σημειωθεί ότι ο δράστης δεν βρήκε καθόλου μπάλα.
Ο διαιτητής – Ρηγόπουλος, συνδέσμου Αθηνών – φίρμα της παράγκας της εποχής, δίνει το φάουλ και δείχνει να συνεχισθεί ο αγώνας. Ο Παναιτωλικός συνέχιζε με 10 παίκτες αφού ο Μπάθας βρίσκεται εκτός τερέν και δέχεται τη φροντίδα του γιατρού της ομάδας. Η διάγνωση είναι εύκολη: Κάταγμα δεξιάς κλείδας. Ο γιατρός χρειάστηκε πάνω από 25 λεπτά να δέσει προσωρινά με γάζες το σπασμένο κόκκαλο που βρίσκεται σε ένα τόσο δύσκολο μέρος του σώματος όπως είναι ο ώμος.
Προς το τέλος του πρώτου ημιχρόνου, ο Μήτσος ξαναμπήκε στον αγώνα – πάλι έξω αριστερά – «ωσεί παρών» βέβαια, αφού εκτός από τους πόνους που ένιωθε, το δεξί του χέρι ήταν σφιχτά δεμένο με γάζες στα πλευρά του – θύμιζε τραυματία πολέμου που γύριζε από τον Βαλκανικό πόλεμο.
Μεγάλο λάθος που βάλανε ένα παιδί στην κατάσταση αυτή να συνεχίσει τον αγώνα, με την δικαιολογία ότι υπήρχε περίπτωση να απασχολήσει έναν αντίπαλο αμυντικό. Μεγαλύτερο λάθος που τον ξεκίνησαν και στο δεύτερο ημίχρονο ενώ βλέπανε ότι με μεγάλη προσπάθεια έμενε όρθιος. Ο Μήτσος στον αγώνα αυτόν, μετά τον τραυματισμό του, έβλεπε την μπάλα και απομακρύνονταν από αυτή, μην τυχόν έρθει σε επαφή με κάποιον αντίπαλο.
Οι διαμαρτυρίες του κόσμου προς τον διαιτητή δεν σταμάτησαν ούτε λεπτό, και μάλιστα στο ημίχρονο αρκετοί φίλαθλοι μετακινήθηκαν προς τα αποδυτήρια, όπου τα υβριστικά συνθήματα τους για τον διαιτητή έδιναν και έπαιρναν.
Ξεκινώντας το δεύτερο ημίχρονο, τα ανάποδα σφυρίγματα συνεχίστηκαν, και σε συνδυασμό με τον σοβαρό τραυματισμό του Μπάθα, που πέρασε χωρίς καμμιά τιμωρία για τον δράστη, έκαναν τις αποδοκιμασίες των φιλάθλων μας προς τον διαιτητή να μην σταματήσουν καθόλου.
Στο 71ο λεπτό, η Χαλκίδα προηγείται με γκολ από καθαρή θέση οφσάιντ. Ο επόπτης σαστισμένος μένει ακίνητος δίχως να σηκώσει σημαία. Ο Διαιτητής του κάνει νόημα με το χέρι να πάει στη σέντρα. Ο σκληρός πυρήνας των φιλάθλων μας – αργότερα θα γίνει αφιέρωμα με τα ονόματά τους – που η θέση τους ήταν στην άκρη της μικρής εξέδρας κοντά στον τοίχο – σήμερα είναι η θύρα 3 – μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ποδοπατούν το συρματόπλεγμα, μπαίνουν στον αγωνιστικό χώρο πηγαίνοντας «σηκωτούς» διαιτητή και επόπτη – με τα ανάλογα «χάδια» – στα αποδυτήρια.
Λίγο μετά έπεσαν τα συρματοπλέγματα από όλες τις πλευρές και χιλιάδες φίλαθλοι πλημμύρισαν το γήπεδο. Η αστυνομία έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες να προστατεύσει τους διαιτητές. Γρήγορα ξέσπασε «πόλεμος» αστυνομίας – φιλάθλων. Έξω από τη μικρή εξέδρα υπήρχαν άφθονα υλικά οικοδομών, καθώς ήταν υπό κατασκευή τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια «Παναγιά Προυσιώτισσα». Αρκετοί αστυνομικοί και φίλαθλοι τραυματίστηκαν από τις πέτρες και τα τούβλα που έριχναν ανεξέλεγκτα οι φίλαθλοι. Πολύ σοβαρά τραυματίστηκε ο Διοικητής της αστυνομίας που έπεσε στο έδαφος αιμόφυρτος. Επικράτησε πανικός, και μόνο τότε διαλύθηκαν οι φίλαθλοι.
Πολλοί από τους φιλάθλους συνελήφθησαν και διανυκτέρευσαν στο 2ο αστυνομικό τμήμα. Αργότερα ακολούθησαν και δίκες. Όταν ηρέμησαν τα πράγματα, μαζί με τον γιατρό της ομάδας, τον Θεόφιλο Ντόκα και τα αδέρφια του Μήτσου, τον συνοδεύσαμε στο νοσοκομείο. Ήταν στο ίδιο δωμάτιο με τον – πολύ άσχημα – τραυματισμένο Διοικητή της αστυνομίας.
Έτσι έχουν τα γεγονότα του τρίτου μηδενισμού του Παναιτωλικού. Η πορεία της ομάδας σε αυτή τη Β’ φάση μέχρι τον αγώνα με τη Χαλκίδα ήταν αρκετά καλή. Ο Παναιτωλικός είχε πολλές ελπίδες, ακόμα και για την 1η θέση, παρ’ όλο που ο Παναιγιάλειος, η όπως τον ονόμαζαν οι Έλληνες φίλαθλοι «οι Πασάδες του Αιγίου» ή ακόμη «η λεγεώνα των ξένων», καθώς όλοι οι παίκτες του ήταν καλοπληρωμένοι επαγγελματίες , σε αντίθεση με τους παίκτες του Παναιτωλικού που οι μισοί εργάζονταν στα γκρέιντερ ή τις μπουλντόζες στη μηχανική καλλιέργεια, και οι άλλοι μισοί ήταν οικοδόμοι η καπνεργάτες.
Καθημερινές οι προπονήσεις των παικτών του Παναιγιάλειου, τρεις φορές την εβδομάδα του Παναιτωλικού, και εφ’ όσον το επέτρεπε η εργασία τους. Σε ένα πράγμα υπερτερούσαν οι δικοί μας παίκτες: Στο πηγαίο ταλέντο.
Παρ’ όλο τον μηδενισμό, ο Παναιτωλικός σε αυτή τη Β’ φάση πήρε την 3η θέση στον όμιλό του και εξασφάλισε τη συμμετοχή του στη μόνιμη Β’ Εθνική της επόμενης περιόδου 1962-63. Η τελική βαθμολογία: Παναιγιάλειος 35, Λεβαδειακός 33, Παναιτωλικός 31, Παναχαϊκή 29 κλπ.
Κατανοητό είναι πως ο μηδενισμός αυτός επηρέασε πάρα πολύ την ομάδα μας, ψυχολογικά, αγωνιστικά και βεβαίως βαθμολογικά ως προς την διεκδίκηση της 1ης θέσης που οδηγούσε στην 3η φάση όπου εκεί παιζόταν η άνοδος στην Α’ Εθνική της επόμενη περιόδου. Ο Παναιτωλικός μέχρι αυτή τη σεζόν – 1961-62 – είχε πολύ περισσότερες νίκες από τον Παναιγιάλειο και την Παναχαϊκή στους μεταξύ τους αγώνες πρωταθλήματος. Άλλωστε ήταν μόνιμος σχεδόν πρωταθλητής ΕΠΣ Πατρών.
Βασίλης Σταρακάς, Παλαίμαχος ποδοσφαιριστής Παναιτωλικού
Υ.Γ.: Στο επόμενο: 1) η πορεία στην μόνιμη Β’ Εθνική τη σεζόν 1962-63,
2) ημιεπαγγελματισμός στο Ελληνικό ποδόσφαιρο,
3) Αποχώρηση Παπαδόπουλου – Γάλλου.
Διαβάστε το 1ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 2ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 3ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 4ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 5ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 6ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 7ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 8ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 9ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 10ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 12ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 13ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 14ο μέρος ΕΔΩ.