Γράφει ο Βασίλης Σταρακάς, παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Παναιτωλικού.
Το πρωτάθλημα της Β’ Εθνικής τη σεζόν 1962-63 που πήρε μέρος και ο Παναιτωλικός διεξήχθη σε τέσσερις ομίλους, στους οποίους ο συνολικός αριθμός των ομάδων έφτανε τις 60. Οι ομάδες αυτές που αντιπροσώπευαν όλες τις ποδοσφαιρικές ενώσεις της χώρας προκρίθηκαν την προηγούμενη σεζόν ξεκινώντας – για τελευταία φορά – από τα τοπικά πρωταθλήματα των ενώσεών τους. (αναλυτικά η σειρά των φάσεων των προκριματικών αυτών στο προηγούμενο μέρος).
Η ΕΠΟ χώρισε τις 60 αυτές ομάδες σε 4 ομίλους, 2 του Νότου και 2 του Βορρά. Στη συνέχεια οι 4 πρωταθλήτριες θα σχημάτιζαν έναν όμιλο, και μετά από διπλούς αγώνες μεταξύ τους, οι 2 πρώτες θα εξασφάλιζαν την άνοδό τους στην Α’ Εθνική της επόμενης περιόδου 1963-64, αντικαθιστώντας τις 2 υποβιβασθείσες.
Με το ξεκίνημα λοιπόν της περιόδου 1962-63, στο Ελληνικό ποδόσφαιρο, με οδηγία της ΟΥΕΦΑ, έγινε ένα βήμα ημιεπαγγελματισμού. Συγκεκριμένα, η ΕΠΟ υποχρέωσε τα σωματεία Α’ και Β’ Εθνικής να υπογράψουν επαγγελματικό συμβόλαιο με τον κάθε ποδοσφαιριστή τους που υπολόγιζαν ότι θα έπαιρνε μέρος στο πρωτάθλημα. Ο μηνιαίος μισθός ενός παίκτη Β’ Εθνικής κυμαίνονταν από 800 έως 1200 δραχμές, ανάλογα με την δυνατότητα του συλλόγου. Ο Παναιτωλικός καθόρισε σαν μισθό το μάξιμουμ.
Αν δεν καταβάλλονταν οι μηνιαίοι μισθοί – κάτι πολύ συνηθισμένο σε όλα τα σωματεία – οι ποδοσφαιριστές δεν μπορούσαν να τους διεκδικήσουν καθώς δεν υπήρχε κάποιο όργανο για να απευθυνθούν. Εμείς του Παναιτωλικού, έστω και «κουτσουρεμένους», τους παίρναμε τους μισθούς. Ήταν φανερό, ότι η ΕΠΟ για να πειθαρχήσει στην οδηγία της ΟΥΕΦΑ καθιέρωσε το συμβόλαιο, χωρίς όμως νομική υπόσταση. Ένα συμβόλαιο δηλαδή τυπικό χωρίς καμία νομική ισχύ.
Αυτή την περίοδο λοιπόν, 1962-63, πρόεδρος του Παναιτωλικού παρέμεινε ο Βασίλης Καραθανάσης, ο οποίος προσέλαβε προπονητή για δύο χρόνια, τον Ελευσίνιο σε καταγωγή, και παλαίμαχο ποδοσφαιριστή του Πανελευσινιακού, Σωτήρη Καρποδίνη, ο οποίος ήταν απόφοιτος της περίφημης σχολής προπονητών ΚΟΒΕΡΤΣΙΑΝΟ της Ιταλίας. Τεράστιος προπονητής, που εντυπωσίαζε με τον πλούτο των ποδοσφαιρικών του γνώσεων. Γνώριζε και τα πιο μικρά μυστικά του ποδοσφαίρου. Ένας εργασιομανής προπονητής, που τα δύο πρώτα χρόνια παραμονής του στον Παναιτωλικό – ξαναήρθε από το 1967 ως το 69 – χωρίς βοηθούς ή γυμναστές, εντελώς μόνος του, δημιούργησε μια κυψέλη ποδοσφαιρικών ταλέντων.
Τη σεζόν αυτή ο Παναιτωλικός διέθετε τους εξής επαγγελματίες ποδοσφαιριστές: Τερματοφύλακες: Ντόκας, Καλύβας. Αμυντικοί: Μπαρχαμπάς, Ζαρκαβέλης, Γιαννόπουλος, Δρόσος, Μπάθας Δημήτρης, Σταρακάς. Χαφ: Μήτσου, Τεμεκονίδης, Καμποσιώρας Γιάννης. Ακραίοι επιθετικοί: Κουτσογιάννης, Μπάθας Χρίστος, Τασούλης, Γκίκας, Νικολάου. Φορ: Παπαδόπουλος – Γάλλος και Παπαποστόλου.
Ο Παναιτωλικός τοποθετήθηκε στον Α’ όμιλο του Νότου. Μεγάλη αισιοδοξία, όχι μόνο παικτών, προπονητή και διοίκησης αλλά και των χιλιάδων πιστών φιλάθλων μας για πρωταθλητισμό. Από τις ομάδες του ομίλου, οι κύριες ανταγωνίστριες του Παναιτωλικού ήταν: Ολυμπιακός Χαλκίδας, Παναχαϊκή, Ροδιακός, Ατρόμητος Αθηνών.
Παναιτωλικός 1967 – Από δεξιά: Καρποδίνης (προπονητής), Σταρακάς, Γιαννόπουλος, Ντόκας, Κουτσογιάννης, Σκαμπαρδώνης, Ζαρκαβέλης, Μπάθας Δ., Ντέμος, Ράπτης, Σεϊτανίδης, Παπαμέτης
Στις πρώτες 8 αγωνιστικές, ο Παναιτωλικός είχε εντός έδρας 4 νίκες και μια ισοπαλία 0-0 με τον ολυμπιακό Χαλκίδας. Εκτός έδρας είχε μια ισοπαλία 0-0 με την Σαφράμπολη και 2 νίκες, η μία από αυτές μάλιστα με την Παναχαϊκή 2-3 (Κουτσογιάννης, Δρόσος, Παπαποστόλου τα γκολ). Η ομάδα σε όλη τη σεζόν ήταν μέσα στον στόχο της πρώτης θέσης του ομίλου. Υπήρχαν βέβαια σοβαρά παράπονα διαιτησίας – συνηθισμένο φαινόμενο – όπως π.χ. με τον Ολυμπιακό Χαλκίδας εκτός (0-0) και τον Ατρόμητο Αθηνών εντός (1-2).
Ο Παναιτωλικός στηρίχθηκε στην χαλύβδινη άμυνά του η οποία δέχθηκε 18 γκολ, δεύτερη καλύτερη πίσω από αυτήν της Χαλκίδας με 17. Πρώτοι σκόρερ του Παναιτωλικού οι Κουτσογιάννης (10) και Παπαποστόλου (9). Ο μοναδικός που αγωνίστηκε σε όλους τους αγώνες πρωταθλήματος ήταν ο Γιάννης Δρόσος.
Η τελική βαθμολογία ήταν: Ολυμπιακός Χαλκίδας 42, Ροδιακός 40, Ατρόμητος Αθηνών 39, Παναιτωλικός 38, Παναχαϊκή 36 κλπ. Μετά την επόμενη φάση, στην Α’ Εθνική ανέβηκε ο Ολυμπιακός Χαλκίδας και η Δόξα Δράμας από τον όμιλο του Βορρά οι οποίες αντικατέστησαν τις υποβιβασθείσες Προοδευτική και Φωστήρα. Από τους ομίλους της Β’ Εθνικής έπεσαν κατηγορία συνολικά 23 ομάδες.
Αρκετά καλά προχώρησε η ομάδα και στην διοργάνωση του κυπέλλου. Απέκλεισε αξιόλογες ομάδες της εποχής, όπως τον Ηρακλή Ξυλοκάστρου της ΕΠΣ Κορινθίας με το ευρύ σκορ 7-0 (Παπαποστόλου (2), Μπαρχαμπάς(2), Γκίκας, Σταρακάς, Νικολάου τα γκολ).
Στον όμιλο του πρωταθλήματος υπήρχαν και δύο μέτριες ομάδες από τα ακριτικά νησιά μας. Η Μικρασιάτικη Χίος – 15 ώρες ταξίδι με το πλοίο καθώς δεν υπήρχε αεροπλάνο – που από τον εκτός έδρας αγώνα, στον οποίο κερδίσαμε με 4-0, γυρίσαμε στο Αγρίνιο μετά από 5 μέρες λόγω θαλασσοταραχής (ήταν Φλεβάρης μήνας). Θα κάνω ειδικό αφιέρωμα για το ταξίδι αυτό. Η άλλη ομάδα ήταν από τη Λέσβο, ο Άρης Μυτιλήνης. Παίξαμε μόνο τον 1ο αγώνα στην έδρα μας, στον οποίο κερδίσαμε 4-1 (Κουτσογιάννης (2), Γάλλος, Παπαποστόλου τα γκολ). Στον 2ο γύρο η ομάδα του Άρη δεν κατέβηκα, για οικονομικούς λόγους.
Αξίζει εδώ να αναφέρω δύο ήττες του Παναιτωλικού, που τον απομάκρυναν από την πρώτη θέση και δεν μπόρεσε να καλύψει τη διαφορά και τελικά έμεινε 4 βαθμούς πίσω από τον Ολυμπιακό Χαλκίδας. Η μία ήττα ήταν στο Αγρίνιο από τον Ατρόμητο Αθηνών (1-2, το γκολ ο Παπαδόπουλος). Ο αγώνας όμως που αναστάτωσε τους φιλάθλους μας και συζητήθηκαν περισσότερο τα γεγονότα που μεσολάβησαν πριν τον αγώνα παρά το αποτέλεσμα, ήταν ο εκτός έδρας με τον Αστέρα Αθηνών, στις 9/12/62 ημέρα Κυριακή.
Η αποστολή του Παναιτωλικού στο αεροδρόμιο της Ρόδου το 1963. Από αριστερά: Παπαδόπουλος (Γάλλος), Γιαννόπουλος, Μήτσου, Καρποδίνης, Καλύβας, Μπάθας Δ., Παπαϊωάννου (Στραμπούλας), Ζαρκαβέλης, Δρόσος, Παπαποστόλου, Μπαρχαμπάς. Καθήμενοι από αριστερά: Κουτσογιάννης, Νικολάου, Καμποσιώρας Γ., Ντόκας.
Ήταν ο 9ος αγώνας της σεζόν 1962-63. Μέχρι τότε, ο Παναιτωλικός ισοβαθμούσε στην 1η θέση με τον Ολυμπιακό Χαλκίδας. Σημειώνω ότι ο Αστέρας Αθηνών ήταν από τους πιο δύσκολους αντιπάλους του ομίλου. Και κάτι ακόμα: ο Αριστείδης Μπαρχαμπάς ήταν τότε το Α και το Ω της άμυνας του Παναιτωλικού. Η ουσία τώρα είναι παρακάτω:
Ο Καρποδίνης συνέταξε από την αρχή της σεζόν έναν εσωτερικό κανονισμό, που υποχρεωτικά έπρεπε να τηρούν όλοι οι επαγγελματίες παίκτες. Οι παραβάτες τιμωρούταν με πρόστιμο, η αποκλεισμό από την 11δα (στο τέλος θα αναφέρω που και πως διατίθενται τα πρόστιμα). Μεταξύ των άλλων, σαν αντικαπνιστής σε μεγάλο βαθμό, ο νέος μας προπονητής απαγόρευσε το κάπνισμα, ειδικότερα στη βόλτα που κάναμε τότε όλοι οι Αγρινιώτες στην οδό Παπαστράτου, το λεγόμενο «νυφοπάζαρο».
Σε εμάς τους μαθητές απαγόρευε μετά από προπόνηση να βγαίνουμε έξω γιατί έπρεπε να πάμε σπίτι για αποθεραπεία και διάβασμα. Τα πρόστιμα έπεφταν βροχή σε μικρούς και μεγάλους, τα οποία κρατούσε από τους μισθούς ο ταμίας.
Την Παρασκευή 7/12/62, μετά την τελευταία προπόνηση, ένας σύμβουλος – πολύ συμπαθής σε εμάς τους παίκτες – συναντήθηκε στην Παπαστράτου με τον Μπαρχαμπά, ο οποίος κάπνιζε. Σάββατο πρωί, τα μέλη της αποστολής που είχε επιλέξει ο προπονητής για τον αγώνα με τον Αστέρα βρίσκονταν ήδη στις θέσεις τους στο λεωφορείο, το οποίο ήταν σταθμευμένο στην πλατεία έξω από το ξενοδοχείο ΛΗΤΩ έτοιμο για αναχώρηση. Ήταν η ώρα που σε λίγο οι επιστάτες των σχολείων θα χτυπάγανε το κουδούνι να συγκεντρωθούν οι μαθητές και να ξεκινήσουν τα μαθήματα. Τότε κάναμε μάθημα και το Σάββατο (Εγώ πήγαινα στην 7η τάξη του Γυμνασίου).
Απονομή τιμητικής πλακέτας στον Σωτήρη Καρποδίνη, από τον πρόεδρο της λέσχης φιλάθλων του Παναιτωλικού Δημήτρη Καμαριάρη, στο γήπεδο Παναιτωλικού.
Ήδη παρέες γυμνασιοπαίδων, με το πολύ κοντό κούρεμα που επέβαλλαν οι καθηγητές τότε, φέροντας βέβαια όλοι το πηλήκιο, όπως ανέβαιναν για το μοναδικό γυμνάσιο αρρένων που υπήρχε στα Παπαστράτεια εκπαιδευτήρια, περνούσαν από το λεωφορείο και μας εύχονταν καλή επιτυχία. Παράλληλα, οι μαθήτριες του γυμνασίου με τις σχολικές ποδιές – κάτω από το γόνατο – σε ξεχωριστές παρέες ανέβαιναν και αυτές για το μοναδικό γυμνάσιο θηλέων που ήταν δίπλα από το αρρένων στο ίδιο συγκρότημα.
Εγώ καθόμουνα στο πρώτο κάθισμα πίσω από τον οδηγό με τον Μπαρχαμπά – ζαλιζόμουνα στα πιο πίσω καθίσματα. Μετά από μια ολιγόλεπτη συζήτηση έξω από το λεωφορείο του προπονητού μας και του συνοδού συμβούλου που την προηγούμενη μέρα είδε τον Αριστείδη να καπνίζει, ο Καρποδίνης ανεβαίνει το πρώτο σκαλοπάτι του λεωφορείου, κοιτάζει προς το κάθισμά μας και λέει: «Εσύ κατέβα κάτω είσαι τιμωρημένος».
Μου φάνηκε πως κοιτάζει εμένα γιατί την προηγούμενη μέρα πήρα κάτι βαθμούς που δεν «βλέπονταν» και το είχε πληροφορηθεί, και παράλληλα εκείνη την ώρα θα έπρεπε να είμαι στο σχολείο και όχι να κάνω «σκαστό» και να πηγαίνω στην Αθήνα. Σηκώθηκα λοιπόν από τη θέση μου ξαφνιασμένος να κατέβω. «Όχι εσύ» μου λέει. «Ο Μπαρχαμπάς γιατί κάπνιζε δημόσια».
Πάγωσε όλη η αποστολή λες και χτύπησε σιωπητήριο. Ο Αριστείδης κατέβηκε ψελλίζοντας διάφορα. Το λεωφορείο ξεκίνησε, η αποστολή όμως δεν είχε κέφι όπως στα άλλα ταξίδια. Η απουσία αυτή όπως αποδείχθηκε στοίχισε στην ομάδα όχι μόνο ψυχολογικά αλλά το σπουδαιότερο βαθμολογικά αφού χάσαμε 2-0.
Γυρίζοντας από την Αθήνα μάθαμε ότι τα νέα για την τιμωρία αυτή διαδόθηκαν αστραπιαία σε όλους τους φιλάθλους και στο Αγρίνιο δημιουργήθηκε ένας «χαμός». Το απόγευμα του Σαββάτου εκατοντάδες φίλαθλοι είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία Μπέλλου και απαιτούσαν από την διοίκηση να στείλει τον Μπαρχαμπά με ταξί στην Αθήνα για να ενσωματωθεί στην αποστολή ώστε να παίξει με τον Αστέρα. Δυστυχώς όμως δεν έγινε κάτι τέτοιο.
Με την πρώτη προπόνηση της επόμενης εβδομάδας η τιμωρία αυτή πήρε τέλος με ένα πρόστιμο. Ο σύμβουλος που ενημέρωσε τον προπονητή εξομολογήθηκε ότι δεν περίμενε ότι θα δημιουργούσε τόσο μεγάλη αναστάτωση τόσο στην ομάδα όσο και στον παίκτη, από τον οποίο ζήτησε συγνώμη. Υπολόγιζα – είχε πει – ότι ήταν ευκαιρία, ταξιδεύοντας η αποστολή για την Αθήνα να γίνει μια ακόμη αντικαπνιστική ομιλία, στοχεύοντας στους νέους σε ηλικία. Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό – επανέλαβε – ότι θα υπάρξει τιμωρία τέτοιου μεγέθους σε έναν εργαζόμενο σε καπναποθήκη παίκτη 25 ετών επειδή κάπνιζε.
Απαλλαγμένοι πλέον από παρεξηγήσεις και εκνευρισμούς επανήλθε η ομόνοια και σαν μια αγαπημένη οικογένεια – όπως ήμασταν όλη τη σεζόν – ξεκίνησε η προετοιμασία της ομάδας για τον 10ο και πολύ κρίσιμο αγώνα της ερχόμενης Κυριακής 16/12/62 στην έδρα μας με τον Ροδιακό. Ενώπιων χιλιάδων φιλάθλων και μέσα σε μια αποθέωση με γκολ των Δρόσου και Τεμεκονίδη κερδίσαμε 2-0.
Στο τέλος της σεζόν στα αποδυτήρια έγινε μια εκτίμηση της πορείας της ομάδας από τους παίκτες, τον προπονητή και τη διοίκηση. Το αποτέλεσμα κρίθηκε θετικό. Ιδιαίτερη μνεία έγινε για τη συσπείρωση των φιλάθλων και το συναισθηματικό δέσιμο που είχαν με την ομάδα. Ο Παναιτωλικός μονοπωλούσε την πρώτη θέση στη διάθεση εισιτηρίων. Η ατμόσφαιρα που επικρατούσε σε κάθε αγώνα ήταν ανάλογη με εκείνη – την ιστορική – της Νέας Σμύρνης και τη φετινή – 2024 – στον αγώνα μπαράζ με τον Ατρόμητο Αθηνών στο Αγρίνιο. Τα τελευταία χρόνια ατόνησε αυτή η αφοσίωση και λατρεία στην ομάδα παρ’ ότι αγωνίζεται στην κορυφαία κατηγορία.
Και μια παράκληση από τον σύλλογο παλαίμαχων σε όλους τους φιλάθλους μας: Γεμίστε το γήπεδο σε κάθε αγώνα. Ο ποδοσφαιριστής χρειάζεται τη φυσική σου παρουσία στους αγώνες και όχι το χειροκρότημα από την τηλεόραση. Το ίδιο συμβαίνει και με τον σύλλογο. Έχει μεγάλες ανάγκες, καθώς το ποδόσφαιρο έχει γίνει σούπερ επαγγελματικό. Τα έξοδα δεν βγαίνουν σε κανέναν σύλλογο, γι’ αυτό οι ιδιοκτήτες χρειάζεται να κάνουν συνεχώς – από τα περιουσιακά τους στοιχεία – αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Σαν υστερόγραφο να αναφέρω ότι στην πρώτη προπόνηση της εβδομάδας, κατ’ αρχήν γινόταν κριτική από τον προπονητή στην 11δα που πήρε μέρος στον προηγούμενο αγώνα (υπενθυμίζω πως δεν υπήρχαν ακόμη αλλαγές). Στη συνέχεια ο Κυρ Σωτήρης – έτσι τον προσφωνούσαμε όλοι – μας ανακοίνωνε την ατομική βαθμολογία ή αν υπήρχε κάποιο πρόστιμο. Το άριστα ήταν το 10 που δεν το έβαλε ποτέ. Ο μεγαλύτερος βαθμός του ήταν το 9,5.
Τα πρόστιμα μοιράζονταν στο τέλος της σεζόν ισόποσα στους 3 παίκτες που συγκέντρωναν την υψηλότερη βαθμολογία. Και οι 3 ήταν υποχρεωμένοι, ξεχωριστά ο καθένας, να «κάνουν το τραπέζι» σε όλους τους επαγγελματίες συμπαίκτες τους, προπονητή, διοίκηση και επιστάτη, ένας στην ταβέρνα των αδερφών Σαράτση, άλλος στου Μπαϊρακτάρη και άλλος στου Ντίνια.
Βασίλης Σταρακάς, παλαίμαχος ποδοσφαιριστής Παναιτωλικού
Υ.Γ. Στο επόμενο: Σεζόν 1963-64, νέα πρόσωπα στην ομάδα και αποχώρηση Γ. Παπαδόπουλου (Γάλλου).
Διαβάστε το 1ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 2ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 3ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 4ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 5ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 6ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 7ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 8ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 9ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 10ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 11ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 13ο μέρος ΕΔΩ.
Διαβάστε το 14ο μέρος ΕΔΩ.
